Wydawnictwo SYGMA, Wrocław 2003 - ISBN 83-85673-05-9 - Zamówienia publiczne w praktyce - strona nr 10
Wartość zamówienia - cena oferty
Podobnie jak w przypadku określenia przedmiotu zamówienia, tak i w tym przypadku praca komisji przetargowej powinna ograniczyć się do sprawdzenia prawidłowości określenia wartości zamówienia i porównania jej z zatwierdzonym planem gospodarczym jednostki. Przez wartość zamówienia należy rozumieć (art. 2 ust. 1 pkt 9) wartość szacunkową zamówienia (bez podatku od towarów i usług VAT), ustaloną przez zamawiającego z należytą starannością.
Cena oferty nie jest zdefiniowana w ustawie o zamówieniach publicznych.
Definicję ceny znajdziemy w ustawie z 5 lipca 2001 r. o cenach4:
Art. 3. 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) cena - wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym,
2) cena jednostkowa towaru (usługi) - cenę ustaloną za jednostkę określonegotowaru (usługi), którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar, w rozumieniu przepisów o miarach,
3) charakterystyka jakościowa towaru (usługi) - właściwości (cechy), skład, parametry techniczne towaru (usługi) oraz jego zgodność z określoną normą lub innym dokumentem normatywnym w rozumieniu odrębnych przepisów,
[...]
9) towar - rzecz, jak również energię oraz prawa majątkowe zbywalne,
10) usługa - czynność świadczoną odpłatnie, wymienioną w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.
Art. 3. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) cenie - rozumie się przez to również stawkę taryfową,
2) marży handlowej - rozumie się przez to także prowizję [...]
Cena oferty zawiera zawsze podatek od towarów i usług (VAT).
Pojęć "cena netto" lub "brutto" często spotykanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie zaleca się stosować, ponieważ nie są zdefiniowane w ustawie o zamówieniach publicznych, ani w ustawie o cenach.
Zamawiający, prowadząc postępowanie zmierzające do wyboru oferty najkorzystniejszej (art. 27d ust. 1), tzn. z najniższą ceną lub przedstawiającą najkorzystniejszy bilans ceny oraz innych kryteriów (art. 2 ust. 1 pkt 8), musi uwzględniać zmiany w obowiązujących grupowaniach statystycznych. Właściwe zakwalifikowanie statystyczne towarów i usług do odpowiedniego grupowania statystycznego ma bezpośredni wpływ na wysokość stosowanej stawki podatku od towarów i usług (VAT), czyli na cenę oferty.
Organami uprawnionymi do dokonywania klasyfikacji statystycznej towarów i usług oraz zmian w tym zakresie są organy statystyczne. Wynika to bezpośrednio z art. 4 pkt 1 i 2 oraz art. 54 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.
Opinia statystyczna, adresowana do zamawiającego, jest jednym z dowodów w sprawie podatkowej. Ostatecznym dowodem jest, uzyskana w trybie ordynacji podatkowej, opinia właściwego urzędu skarbowego lub innego organu skarbowego upoważnionego do interpretacji ustawy o podatku VAT, skierowana na piśmie do zamawiającego. Posiadanie takich pism może być użyte jako załącznik do protokołu z postępowania (dokumentacji podstawowych czynności), określający nie tylko podstawę wysokości podatku VAT, lecz także uzupełniająca określenie przedmiotu
zamówienia.
Wykazana przez zamawiającego staranność na tym etapie postępowania ułatwi zamawiającemu ocenę, czy złożone w ofertach ceny nie zawierają błędu w ich obliczeniu, co w konsekwencji wykluczy je z postępowania.
Wszelkie wątpliwości i niejasności na etapie przygotowania postępowania, jeżeli chodzi o wysokość stawki podatku VAT, należy traktować jako próbę prawidłowego określenia przedmiotu zamówienia i nie ogłaszać o postępowaniu przynajmniej do czasu wyjaśnienia tych wątpliwości.
Trudności w przeliczeniu ceny oferty na wartość zamówienia mogą wynikać także z zawiłości, częstości zmian prawa podatkowego oraz niejednoznaczności tego prawa powodującego konieczność interpretacji.
[...] Swoją drogą znamienne jest, że urzędnicy kontroli skarbowej bardzo szybko reagują na negatywne dla podatników zmiany w ustawach, a bardzo opieszale postępują w sytuacjach, gdy przepisy działają na korzyść kontrolowanego. Czyżbyśmy doczekali czasów, że inteligentna elita urzędników odeszła do spokojniejszej (lepszej?) pracy, a pozostali jedynie wyrobnicy? Ambitni, choć nie do końca kompetentni. [...].
Jacek Krzysztof Pęczak jest dyrektorem Kancelarii Ekonomiczno-Prawnej "Biegli Rewidenci"
Jako przykład można podać wątpliwości, jakie wzbudziły zmiany w ustawie o podatku VAT, które weszły w życie od 1 stycznia 2002 r. w zakresie naliczania podatku VAT od usług projektowania budowlanego oraz rozszerzenia zakresu pojęcia usługi, przez którą od 26 marca 2002 r. jest między innymi: "sprzedaż praw lub udzielanie licencji i sublicencji w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej":
Do 1 stycznia zerowa stawka VAT obejmowała wszystkie usługi projektowania budowlanego, niezależnie od tego, kto je wykonywał. Po tej dacie obowiązywało rozporządzenie wykonawcze do ustawy o VAT, które nie przedłużyło tej preferencji.
Początkowo wiele osób sądziło, że to przeoczenie ustawodawcy. Wątpliwości rozwiało rozporządzenie ministra finansów z dnia 22 marca 2002 r. Z jego treści (par. 64) wynika, że zerowa stawka VAT obejmuje usługi projektowania budowlanego, technologicznego i urbanistycznego, ale tylko te, które są świadczone na rzecz nierezydentów (czyli firm nie mających siedziby w Polsce), nie będących podatnikami polskiego VAT, a należność za nie została przekazana na rachunek w polskim banku w ciągu 90 dni od wykonania usługi i podatnik ma na to dowód.
Oznacza to, że firma zagraniczna budująca w Polsce mieszkania korzysta z zerowego VAT, a identyczna, tyle że polska, musi doliczyć do ceny swojej usługi 22% VAT. Ministerstwo Finansów zapytane o przyczyny preferowania firm zagranicznych nie udzieliło na razie odpowiedzi.
Anna Grabowska "Rzeczpospolita" 5 kwietnia 2002 r.
--------------------------------
4 Dz. U. z 2001 r. nr 97, poz. 1050.