Wydawnictwo SYGMA, Wrocław 2003 ISBN 83-917763-0-1 - Poradnik - zamówienia publiczne - strona nr 14
Cena oferty - podatek VAT
Cena oferty zawiera zawsze podatek od towarów i usług (VAT).
Pojęć "cena netto" lub "brutto", często spotykanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, nie zaleca się stosować, ponieważ nie są zdefiniowane w ustawie o zamówieniach publicznych, ani w ustawie o cenach.
Ustawa o zamówieniach publicznych odnosi się do ceny oferty praktycznie na każdym etapie postępowania, i tak:
- Kryterium ceny jest bezwzględne, wynika z zapisów ustawy ustawowe i nie może zostać pominięte, ponieważ przez najkorzystniejszą ofertę rozumieć należy ofertę z najniższą ceną albo ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny oraz innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia, w szczególność kosztów eksploatacji, parametrów technicznych, funkcjonalności oraz terminu wykonania (art. 2 ust. 1 pkt 8).
- Przy dostawach, usługach lub robotach budowlanych, o określonej wartości (obecnie powyżej 30.000 euro), informację o najniższej, najwyższej oraz najkorzystniejszej cenie, przedstawioną w złożonych ofertach, zamawiający zobowiązany jest przesłać do publikacji w Biuletynie Zamówień Publicznych, niezwłocznie po zawarciu umowy (art. 14d ust. 1 pkt 6).
Jednocześnie, przy robotach budowlanych (bez względu na wartość zamówienia, a od dnia 20 października 2003 roku, czyli od wejścia w życie ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 roku o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych - powyżej wartości 30.000 euro), zamawiający przekazuje (art. 25 ust. 1 pkt 4) informacje cenowe z postępowania ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy (§ 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 marca 1998 r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu przekazywania informacji cenowych z postępowania o zamówienie publiczne na roboty budowlane oraz kopii oferty najkorzystniejsze33).
- Błąd w obliczeniu ceny odrzuca ofertę (art. 27a ust. 1 pkt 5).
- Jeżeli cena najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą zamawiający może przeznaczyć na finansowanie zamówienia jest on zobowiązany unieważnić postępowanie o zamówienie publiczne (art. 27b ust. 1 pkt 2).
- Cena oferty jest jednym z tych kryteriów oceny ofert, które musimy podać podczas otwarcia oferty (art. 43 ust. 1 pkt 3).
- Zabezpieczenie należytego wykonania umowy odnosi się do ceny ofertowej i nie może przekraczać 10% ceny ofertowej (art. 75 ust. 1 pkt 4).
Należy dodatkowo zwrócić uwagę na aspekt księgowy zagadnienia właściwej stawki podatku VAT, ponieważ ustalenie właściwej stawki podatkowej - dla danego towaru czy usługi (w rozumieniu ustawy o podatku VAT) - decyduje tak że o możliwości lub niemożliwości odliczenia przez Zamawiającego podatku naliczonego wynikającego z otrzymanej faktury VAT.
Faktura z wykazaną niewłaściwą stawką podatkową nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego. Faktura taka staje się fakturą wystawioną w trybie art. 33 ust. 2 ustawy o VAT
Art. 33. 1. W przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty także wówczas, gdy dana sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym albo została zwolniona od podatku.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od podatku należnego.
Konsekwencją wystawienia takiej faktury jest - na mocy § 48 ust. 4 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym34 - brak podstaw do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku i zwrotu podatku naliczonego.
§ 48 ust. 4 W przypadku, gdy:
1) sprzedaż towarów lub usług została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących,
b) w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii,
2) nabywca posiada fakturę lub fakturę korygującą niepotwierdzoną kopią u sprzedawcy,
3) wystawiono fakturę, o której mowa w art. 33 ust. 1 ustawy,
4) wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż towarów lub usług,
5) wystawiono faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a) stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane,
b) podające kwoty niezgodne ze stanem faktycznym,
c) potwierdzające czynności, do których maja zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego
- faktury te i dokumenty celne nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.
Dla pewności, że dla określonego przedmiotu zamówienia publicznego przyjęliśmy właściwą stawkę VAT, powinniśmy uzyskać opinię klasyfikacyjną organów statystycznych oraz informację z organu podatkowego o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.
Podstawową zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane, wg zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach a do służb statystyki zwraca się w przypadkach występujących wątpliwości.
Z dniem 1 stycznia 2003 roku uległ zmianie tryb wydawania opinii interpretacyjnych wg obowiązujących standardów klasyfikacyjnych, wprowadzonych zgodnie z art. 40 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej35.
Nowy tryb wydawania opinii interpretacyjnych przez służby statystyki publicznej określony został w komunikacie Prezesa GUS36 z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie trybu wydawania opinii interpretacyjnych według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych.
Wnioski o wskazanie zaklasyfikowania rodzaju prowadzonej działalności, wyrobu lub usługi, towaru, środka trwałego lub obiektu budowlanego kierować należy do określonego w komunikacie Prezesa GUS Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych, Urzędu Statystycznego w Łodzi ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź.
Wnioski te mogą być składane osobiście, przesyłane pocztą lub składane w urzędzie statystycznym województwa, na którego terenie podmiot ma siedzibę.
Ta ostatnia forma złożenia wniosku stosowana będzie do końca 2003 roku i została wprowadzona w celu ułatwienia wszystkim zainteresowanym ich składania.
Opinie wydawane są w ciągu 30 dni, a w sprawach skomplikowanych wymagających dodatkowych wyjaśnień nie później niż w ciągu 60 dni od daty wpływu wniosku do służb statystyki publicznej.
Za czynności przygotowania i wydania opinii interpretacyjnych na wniosek zainteresowanego podmiotu opłata wynosi:
1) 50 PLN + VAT - za wskazanie jednej pozycji klasyfikacyjnej, nie wymagające dodatkowych konsultacji i wyjaśnień,
2) od 50 do 300 PLN + VAT - za wydanie opinii interpretacyjnej dotyczącej zaklasyfikowania w innym niż wymieniony w pkt. 1 przypadku.
Wysokość opłaty w konkretnej sprawie wskazuje wydający opinię interpretacyjną.
Wydawanie opinii następuje po uiszczeniu opłaty.
Należy przy tym mieć na względzie, że służby statystyki publicznej wydają opinie interpretacyjne na pisemny wniosek zainteresowanego na podstawie informacji przez niego dostarczonych. Rolą służb statystyki jest wskazanie - na podstawie opisu przedmiotu zaklasyfikowania - właściwego grupowania w obowiązujących klasyfikacjach i nomenklaturach.
Po uzyskaniu opinii służb statystyki publicznej, następną czynnością - w trybie art. 14 § 4 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa37 - będzie wystąpienie do właściwego organu podatkowego pierwszej instancji z żądaniem o udzielenie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.
Wniesienie żądania do organu podatkowego, który jest niewłaściwy w sprawie, spowoduje, że zostanie ono niezwłocznie przekazane - bez udziału wnoszącego żądanie - organowi właściwemu, z jednoczesnym zawiadomieniem o tym wnoszącego żądanie (art. 170 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa).
Żądanie może być wnoszone (art. 168 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa) na piśmie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej i powinno zawierać (art. 168 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa), co najmniej treść żądania, wskazanie osoby, od której pochodzi, oraz jej adres i powinno być podpisane przez wnoszącego. Powinno także czynić zadość innym wymogom ustalonym w przepisach szczególnych.
Występując z żądaniem jesteśmy obowiązani w sposób wyczerpujący przedstawić stan faktyczny oraz własne stanowisko w sprawie. Organ podatkowy obowiązany jest potwierdzić wniesienie podania, jeżeli wnoszący je tego zażąda.
Jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa (również, jeżeli nie wniesiono opłat, które zgodnie z odrębnymi przepisami powinny zostać uiszczone z góry), organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia. W sprawie pozostawienia podania bez rozpatrzenia organ podatkowy wydaje decyzję.
Trudności w przeliczeniu ceny oferty na wartość zamówienia mogą wynikać także z zawiłości, częstości zmian prawa podatkowego oraz niejednoznaczności tego prawa powodującego konieczność interpretacji.
[...] Swoją drogą znamienne jest, że urzędnicy kontroli skarbowej bardzo szybko reagują na negatywne dla podatników zmiany w ustawach, a bardzo opieszale postępują w sytuacjach, gdy przepisy działają na korzyść kontrolowanego. Czyżbyśmy doczekali czasów, że inteligentna elita urzędników odeszła do spokojniejszej (lepszej?) pracy, a pozostali jedynie wyrobnicy? Ambitni, choć nie do końca kompetentni. [...].
Jacek Krzysztof Pęczak
dyrektor Kancelarii Ekonomiczno-Prawnej "Biegli Rewidenci"
---------------------
33 Dz. U. z roku 1998 nr 43, poz. 260
34 Dz. U. z roku 2002 nr27, poz. 268
35 Dz. U. z roku 1995 nr 88, poz. 439 z późn. zm.
36 Dziennik Urzędowy GUS z roku 2002 nr 12, poz. 87
37 Dz. U. z roku 1998 nr 137, poz. 926 z późn. zm.